بتاریخ 13 جنوری، آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، ابراز نگرانی کرد که میلیون‌ها شهروند افغانستان به دلیل سرمای فلج کننده و انسداد دارایی‌های بانک مرکزی آن در آستانه "مرگ" هستند. این اخطار بیهوده نبود. با وجود کاهش جنگ پس از پیروزی طالبان در ماه اگست 2021، اقتصاد افغانستان در مارپیچ عمیق فقر و تنگ‌دستی قرار گرفته است.

تصور می‌رود که افغانستان منابع معدنی و فلزات گران‌بها با ارزش بیش از یک تریلیون دالر را در اختیار دارد اما برای استفاده از آن با چالش‌های زیادی روبرو است.

براساس گزارشی که توسط وزارت معادن و نفت افغانستان منتشر شده است، در اعماق زمین یکی از فقیرترین کشورهای جهان، به ارزش حداقل 1 تریلیون دالر منابع معدنی دست نخورده وجود دارد. این کشور 38 میلیون جمعیتی آسیای جنوبی بیش از 2.2 میلیارد تن سنگ آهن، 1.3 میلیارد تن سنگ مرمر و 1.4 میلیون تن مواد معدنی کمیاب دارد.

توافق جدید معدنی آمریکا و اوکراین: گامی رو به جلو در همکاری استراتژیک

در روز چهارشنبه، ۳۰ اپریل ۲۰۲۵، ایالات متحده و اوکراین توافقی درازمدت و مورد انتظار را برای ایجاد صندوق مشترک سرمایه‌گذاری به‌منظور بازسازی اوکراین امضا کردند. بر اساس این توافق، بخشی از سرمایه صندوق از محل درآمدهای حاصل از استخراج منابع طبیعی آینده تأمین خواهد شد. این توافق پس از دیدارهای پرتنش میان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، و ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، گامی مثبت در روابط دو کشور محسوب می‌شود.

با وجود اینکه این توافق نسبت به نسخه‌های قبلی برای اوکراین شرایط بهتری را فراهم کرده، موفقیت آن به ثبات بلندمدت، صلح پایدار و ایجاد شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری بستگی دارد. موانع اصلی شامل داده‌های زمین‌شناسی قدیمی، زیرساخت‌های انرژی آسیب‌دیده، و مخاطرات امنیتی حل‌نشده است. این توافق بازتابی از رویکرد معاملاتی دولت ترامپ در دیپلماسی معدنی است و ممکن است الگویی برای همکاری‌های مشابه، از جمله چارچوب در حال شکل‌گیری با جمهوری دموکراتیک کنگو، باشد.

۵ سال قبل از امروز زمانیکه تیزس ماستری خود را تحت عنوان (عوامل بی ثباتی ارزش پول افغانی و طرح ثبات آن) می نوشتم به ارقام بسیار جالب دست یافتم که بلوسیله سناریوی امروز و بدتر از امروز را با عوامل موثر آن پیش بینی نموده بودم.

حین تحقیق، حرکات ارزش پول افغانی را از زمان جمهوریت سال های ۱۳۵۳ الی سال ۱۳۹۵ مطالعه نمودم که در ذیل قبل از پاسخ به "چرا" عنوان فوق، مختصراً سیر تاریخی ارزش پول افغانی را می نویسم:

طلوع آفتاب هفتم ثور سال 1357، کابل آخرین روزهای آرامش خود را سپری کرد و با تانک‌ها و هواپیماهایی که کاخ ریاست‌جمهوری محمد داوود را نشانه گرفته بودند، نطفه انقلابی بسته شد، که همین روزها 44‌ساله می‌شود؛ انقلابی که آرامش و شادی را از مردم افغانستان گرفت و برایشان خون و خشونت را به ارمغان آورد. کودتای هفت ثور، حزب دموکراتیک خلق را که خود را طرفدار شوروی و لنینیست می‌خواند، به قدرت رساند و برای نخستین‌بار قدرت از یک زمامدار به یک سازمان ایدئولوژیک منتقل شد. مردم امروز افغانستان، بر ویرانه‌هایی ایستاده‌اند که در روز هفتم ثور 1357، ضرباهنگش را آغاز کرد و مردمی که چهل‌و‌چهار سال قبل، کودتایی خونین را به نظاره نشستند، امروز میزبان طالبان شده‌اند.

در هفته‌های اخیر، گمانه‌زنی‌هایی مطرح شده مبنی بر اینکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، به‌طور عمدی در تلاش است تا اقتصاد آمریکا را وارد رکود کرده و بازارهای مالی را دچار سقوط کند. در ادامه، به بررسی یک سناریوی احتمالی که ممکن است در شش ماه آینده رخ دهد می‌پردازیم.

اول پدر مریض کودکان جانش را از دست داد و سپس آنها مادر ماتم‌زده را از دست دادند. کودکان در غرب کابل به امان خدا رها شده بودند. در زمان‌های عادی این وضعیت یک فاجعه بود چه برسد به اکنون که بیش از نیمی از مردم افغانستان با کمبود غذا روبه‌رو هستند. همسایگان گفتند تا جایی که می‌توانستند به کودکان نان و آب دادند اما آن مقدار کافی نبود. اوایل همین ماه آن هشت کودک از گرسنگی جان باختند. کوچک‌ترین آنها کمتر از دو سال داشت.

اشرف غنی رئیس‌جمهور سرسپرده‌ی افغانستان(!)، قبل از این‌که ۱۶۹ میلیون دلار را بدزد و با رسوایی از کشور فروشکسته‌اش فرار کند، در دانشگاه‌های نخبه‌ی آمریکا شکل گرفت، به او تابعیت آمریکایی داده شد، در بانک جهانی در زمینه‌ی اقتصاد نولیبرالی تربیت یافت، در رسانه‌ها به‌عنوان تکنوکرات «فسادناپذیر» تجلیل شد، و اندیشکده‌های پرقدرت واشنگتن مانند شورای آتلانتیک او را مدیریت کردند، و به خاطر کتابش «بازسازی کشورهای فروشکسته» به او جوایزی داده شد.

ذهنیت توسعه‌طلبانه‌ی ترامپ حتی باید متحدان «اول آمریکا»ی او را شوکه کند.

فرانسیس فوکویاما - ۱۰ فبروری ۲۰۲۵

در اقدامات قانون‌گریزانه دونالد ترامپ در داخل کشور، مردم آمریکا از قبل هشدارهایی دریافت کرده بودند. با حملات بی‌پایان به «دولت پنهان»، ترامپ و متحدانش به‌وضوح نشان داده بودند که چگونه قصد دارند دولت ایالات متحده را از هم بپاشند.

نیم میلیارد دالر برای هواپیمای که کمتر از یک‌سال در خدمت بود. هتل بزرگ 85 میلیون دالری که هرگز افتتاح نشد و حالا در حال شکست و ریخت است. لباس استتاری برای اردوی افغانستان که الگوی فانتزی آن 28 میلیون دالر هزینه برداشت. یک مرکز صحی که در کناره دریای مدیترانه واقع شده است.

در ۱۴ اپریل، رییس‌جمهور جو بایدن به طولانی‌ترین جنگ در تاریخ ایالات متحده پایان داد و اعلام کرد که آخرین سربازان امریکایی باقی‌مانده در افغانستان تا ۱۱ سپتامبر خارج خواهند شد. در هفته‌های بعد، طالبان ده‌ها ولسوالی روستایی را فتح و شهرهای بزرگ را محاصره کردند. در اواسط ماه جون، جمهوری اسلامی افغانستان، کشوری با دموکراسی شکننده که توسط مدرن‌گرایان افغان، سربازان ناتو و مالیات‌دهندگان امریکایی پس از حملات ۱۱ سپتامبر ساخته شد، به‌نظر می‌رسید که وارد مارپیچ مرگ شده است. با این حال، رییس‌جمهور آن، اشرف غنی، مصرانه به کابینه خود امیدواری می‌داد که جمهوری دوام خواهد آورد. رنگینه حمیدی، سرپرست وزارت معارف گفت: در هر جلسه‌ای به ما اطمینان می‌داد و ما را تشویق می‌کرد. غنی به آن‌ها یادآوری کرد: «امریکا قول نداده است که برای همیشه این‌جا بماند.»

ابو محمد الجولانی، رهبر هیئت تحریر الشام، حمله‌ای سریع و برق‌آسا را رهبری کرد که به سقوط رژیم بشار اسد انجامید.

پس از بیش از ۱۳ سال جنگ داخلی خونین، رژیم بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، با حمله‌ای گسترده از سوی نیروهای شورشی به رهبری ابو محمد الجولانی سقوط کرد. الجولانی که ۴۲ سال دارد، رهبر گروه اسلام‌گرای هیئت تحریر الشام است؛ گروهی که زمانی با القاعده مرتبط بود و طی سال‌های گذشته کنترل بخش اعظم ولایت ادلب در شمال غرب سوریه را در اختیار داشته است.