پس از هنرنمایی در نمایش تلویزیونی «رقصیدن با ستاره‌ها» و صداپیشگی «پدینگتون»، او اکنون مقاومت کشور در برابر تهاجم روسیه را رهبری می‌کند.
رئیس جمهور ولادیمیر زلنسکی به چهره مقاومت اوکراین در برابر نیروهای متجاوز ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه تبدیل شده است. اما آقای زلنسکی با اندک تجربه سیاسی سنتی به قدرت رسید. قبل از انتخاب شدن به عنوان زعیم کشور، او بیشتر به خاطر ایفای نقش تلویزیونی به عنوان یک معلم عادی که به طور تصادفی به قدرت رسید، شهرت داشت. نمایش تلویزیونی «خدمتکار مردم» به مدت چهار سال در تلویزیون پخش می‌شد و زلنسکی را به شهرت رساند.
از زمانی که حملات روسیه بر اوکراین بتاریخ 24 فبروری آغاز شد، آقای زلنسکی توجه جهان را به خود جلب کرد و اغلب جلیقه‌های بالستیک پوشیده و در ویدیوهایی که از پایتخت کیف در تلگرام، فیس‌بوک و اینستاگرام ارسال می‌کند، از مردم می‌خواهد که به مبارزه ادامه بدهند. از سوی هم، این مرد 44 ساله رهبران کشورهای غربی را برای تشدید تحریم‌های خود علیه پوتین تشویق و ترغیب می‌کند و مرتب با سیاسیون مانند بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه صحبت نموده و حملات موشکی روسیه را به‌عنوان تروریسم برای آن‌ها بیان می‌دارد.
با تشدید حملات روسیه و با گسترش حملات هوایی و موشکی برای هدف قرار دادن اهداف غیرنظامی بیشتر، آقای زلنسکی می‌داند که در راس فهرست کشته یا دستگیری کرملین قرار دارد، اما اصرار دارد که نه او و نه خانواده‌اش آنجا را ترک خواهند کرد و تلاش می کند کشور آسیب دیده خود را یک‌پارچه نگه دارد. او همچنین از عدم تمایل غرب به مداخله نظامی ناامید شده است. او بتاریخ 6 مارچ مجدداً از رهبران غربی خواست تا در تصمیم خود علیه اعمال «منطقه پرواز ممنوع» بر فراز اوکراین تجدید نظر کنند، زیرا گفت موشک‌های روسی یک پایگاه هوایی در وینیتسیا در مرکز اوکراین را منهدم کرده است.
او گفت: «اگر حداقل به ما هواپیما ندهید تا بتوانیم از خود محافظت کنیم، فقط یک چیز می‌توان نتیجه گرفت: می‌خواهید ما را خیلی آهسته بکشند.»
ولودیمیر زلنسکی از چی مدتی رئیس جمهور اوکراین است؟
آقای زلنسکی در سال 2019 با شکست دادن پترو پوروشنکو رئیس جمهوری پیشین، به‌عنوان رئیس جمهور انتخاب شد و نخستین هدف خود را پاکسازی فساد و ایجاد روابط بهتر با مسکو اعلام کرد. عملکرد او عمدتاً بر اساس نقشی بود که در برنامه تلویزیونی‌اش بازی می‌کرد، جایی که او مردی معمولی را به تصویر می‌کشید که برای پاکسازی کشور به ریاست جمهوری پرتاب شده بود. حتی حزب سیاسی او نیز به نام این نمایش تلویزیونی نامگذاری شده است.
ولادیمیر زلنسکی در ماه اکتبر 2021 از یک جبهه در منطقه دونباس شرقی اوکراین بازدید کرد.
قطعات پراکنده یک هواپیمای سرنگون شده در اواخر ماه فبروری 2022 در یکی از محله‌های کیف.
زلنسکی چگونه تهاجم را مدیریت کرده است؟
در اوایل، آقای زلنسکی بیشتر انرژی خود را به‌سوی ایجاد حس آرامش معطوف کرد، زیرا نیروهای روسی به طور پیوسته در امتداد مرزهای اوکراین تجمع می کردند و در نهایت تعداد آن‌ها به 190 هزار نفر رسید. او می‌گفت که هشدارهای ایالات متحده در مورد تهاجم قریب‌الوقوع روسیه، بیش از حد است و به اقتصاد اوکراین آسیب می‌رساند. زلنسکی به افزایش حتی بیشتر سربازان روسی در بهار گذشته اشاره کرد که در نهایت بیرون کشیده شدند.
اما پس از شروع اولین حملات روسیه به کیف و سایر شهرهای اوکراین بتاریخ 24 فبروری، او با شتاب به سمت تقویت دفاع اوکراین شتافت و دست تقاضا برای کمک بسوی غرب دراز کرد. پس از تبلیغات روسی که ادعا می‌کرد او پیش از پیش از کشور فرار کرده است، او یک ویدیوی از خود در جاده مقابل کاخ ریاست‌جمهوری در کیف تهیه و در رسانه‌های اجتماعی پخش کرد و از اوکراینی‌ها خواست تا به دفاع از کشورشان ادامه بدهند. این پیام او میلیون‌ها بار در تلگرام و فیس‌بوک دست بدست شد، شخصی که همیشه با دریشی و کراوات بود، اکنون لباس نظامی و گرمکن‌های ارتش بر تن داشت.
آقای زلنسکی به طور مکرر با رهبران غربی صحبت می‌کرد و از آن‌ها می‌خواست تا به امید متوقف ساخت پیشروی روسیه، تحریم‌ها را علیه مسکو تشدید نمایند. به گفته چندین دیپلمات، در حالی‌که او در یک تماس ویدیویی از رهبران اروپایی می‌خواست تا اقدامات سخت‌تری انجام دهند، به آن‌ها هشدار داد که ممکن است این آخرین باری باشد که او را زنده می‌بینند.
یک مقام ارشد اتحادیه اروپا گفت: «سکوت در اتاق بسیار جالب و قابل توجه بود.» اندکی پس از آن، اتحادیه 27 کشوری در واکنش به تجاوز مسکو، دامنه اقدامات خود علیه روسیه را به طور قابل توجهی گسترش دادند.
از چپ، ولادیمیر زلنسکی، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در دسامبر 2021 در پاریس. آقای زلنسکی از غرب خواسته است که تحریم‌ها بر روسیه را تشدید کنند.
موضع زلنسکی در برابر روسیه چگونه تغییر کرد؟
آقای زلنسکی در ابتدا زمانی که در سال 2019 به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، به دنبال نزدیکی با روسیه بود. اوکراین از سال 2014 با کرملین دچار اختلافات شده بود. زمانی که نیروهای روسیه بندر کریمه در دریای سیاه را با روسیه ضمیمه کردند و شورشی را برانگیختند که منجر به جدایی دو بخش طرفدار روسی از کنترول کیف گردید. آقای زلنسکی متعهد شد که روابط خود را با پوتین بهبود ببخشد و در ابتدا موفقیت‌های هم داشت. او مبادله زندانیان با روسیه را تضمین کرد و به سمت توافقی در مورد چگونگی ایجاد توافقنامه آتش بس در سال 2015 نیز حرکت کرد.
اعتراضات خیابانی علیه برنامه‌هایش او را مجبور به تغییر مسیر نمود. دیپلمات‌های غربی به او هشدار دادند که پوتین در تلاش است تا او را وادار به امضای توافقی کند که با هدف جلوگیری از پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا یا ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی)، از طریق جدایی‌طلبان نیابی روسیه در مناطق جدا شده، نفوذ طولانی مدت بر آینده اوکراین را برای خود تضمین نماید.
آقای زلنسکی درعوض به سمت متقاعد کردن ناتو برای تعامل نزدیکتر با اوکراین روی آورد و در عین حال کمپین ملی را برای بازپس گیری منطقه جدا شده کریمه آغاز کرد. یکی از نزدیکان او گفت که روسیه او را شبیه آقای پورشنکو می‌داند، کسی که جایش را به عنوان رئیس جمهوری ازش گرفت و قصد داشت اوکراین را با غرب نزدیکتر سازد.
تحلیلگران سیاسی می گویند که چشم انداز همسویی بیشتر اوکراین با غرب باعث خشم آقای پوتین شده است که مدت هاست در تلاش برای بازگرداندن حوزه نفوذ روسیه است که پس از پایان دوره جنگ سرد بیش از 30 سال قبل به شدت محدود شده بود.
در روز اول مارچ، پنجمین روز تهاجم، آقای زلنسکی گفت که مردم اوکراین اکنون برای رسیدن به عضویت برابراتحادیه اروپا می‌جنگند و بسیاری از آن‌ها بهای نهایی را با خون و جان‌شان می‌پردازند. او با ریش رسیده و ناتراشیده و در حالی‌که پیراهن سبز ارتشی به تن داشت، گفت: «ما برای حق برابری جان خود را می‌دهیم. ثابت کنید که با ما هستید و ما را تنها رها نخواهید کرد.»
هنگام ورود ولادیمیر زلنسکی به پارلمان کیف برای مراسم تحلیف در سال 2019، حامیان در اطراف او جمع شده اند.
چگونه زلنسکی از کمدین تلویزیونی به ریاست جمهوری رسید؟
آقای زلنسکی در دانشگاه حقوق خواند اما پس از فارغ التحصیلی وارد دنیای هنر و سینما شد و یک شرکت رسانه تلویزیونی را تأسیس کرد. او به خاطر شوخی‌های تلویزیونی‌اش معروف شد، از جمله در یکی ازین شوخی‌ها که در آن او و برخی از همدستانش شلوارهایشان را انداختند و وانمود کردند که با چیزی غیر از دست‌شان پیانو می‌نوازند. بعداً در سال 2006 نسخه اوکراینی «رقصیدن با ستارگان» را برنده شد و صداپیشگی نقش پدینگتون را در فیلمی به همین نام درباره خرس جوانی که از لندن بازدید می‌کند، بر عهده گرفت.
با این حال، برنامه تلویزیونی او «خدمتکار مردم» بود که حال و هوای کشور را در اولین پخش برنامه در سال 2015 به تصویر کشید. آقای زلنسکی نقش معلمی فروتن را بازی کرد که با صراحت درباره فساد روزمره که بسیاری از اوکراینی‌ها باید با آن دست و پنجه نرم کنند سخن گفت. این کلیپ در فضای مجازی پخش شد و یک حرفه سیاسی را برای او پایه گذاشت که در نهایت شخصیت او را به کاخ ریاست جمهوری پرتاب نمود.
موفقیت این نمایش، آقای زلنسکی را متقاعد کرد که باید بخت خود را در سیاست به طور واقعی امتحان کند. مبارزات انتخاباتی او بسیاری از جلوه‌های را که در برنامه تلویزیونی بنمایش گذاشته بود منعکس می‌کرد و حزب سیاسی او نیز نامی مشابه داشت، «خدمتکار مردم». او در دور دوم انتخابات در برابر رئیس جمهور برحال، آقای پوروشنکو، با حدود 73 درصد آرا پیروز شد.
پیشینه خانوادگی زلنسکی چیست؟
آقای زلنسکی متولد 25 جنوری 1978، در منطقه‌ای روسی‌زبان در جنوب شرقی اوکراین بزرگ شد. او یهودی است و چند تن از اعضای خانواده او در هولوکاست (کشتار جمعی یهودیان توسط نازی‌های آلمان) جان باختند در حالی که پدربزرگش در جنگ جهانی دوم به عنوان افسر در ارتش شوروی خدمت می‌کرد. پس از پایان جنگ جهانی دوم، در حالی که بسیاری از یهودیان به ایالات متحده یا اسرائیل رفتند، پدرش که یک ریاضیدان بود، و مادرش هم یک مهندس بود، تصمیم گرفتند در اوکراین بمانند. دوستان دوران کودکی او به یاد می‌آورند که او چگونه به خاطر گوشواره و نمرات عالی‌اش در مکتب متمایز بود. او بعداً مدرک حقوق را از دانشگاه ملی اقتصاد کیف بدست آورد.
خود آقای زلنسکی کمتر در مورد هویت یهودی خود صحبت کرده است و در سال 2020 گفت که او از یک خانواده معمولی یهودی شوروی است و اکثر این خانواده‌ها مذهبی نیستند. به نظر می‌رسد که این امر نادیده گرفته می‌شود که چگونه یهودیان در اتحاد جماهیر شوروی سابق، از جمله اوکراین، تا حد زیادی مجبور بودند هویت مذهبی خود را سرکوب کنند و آن زمان به عنوان افراد خارجی دیده می‌شدند. برخی از تحلیلگران معتقدند که این تصویری است که آقای زلنسکی از خود به عنوان یک فرد خارجی دارد، که هم در کار تلویزیونی و هم در کمپاین ریاست جمهوری او در سال 2019 منعکس شده است.
به نظر می‌رسد اوکراینی‌ها نسبت به مردم سایر کشورهای بلوک شوروی سابق، با یهودیان تمایل بهتری دارند. نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو در سال 2019 نشان داد که تنها 5 درصد از اوکراینی‌ها تمایل برای پذیرش یهودیان به‌عنوان هموطن ندارند، درحالی‌که این درصدی در لهستان (پولند) 18 درصد، جمهوری چک 19 درصد و رومانی 22 درصد است. نخست وزیر اوکراین زمانی‌که آقای زلنسکی رئیس جمهور شد، ولادیمیر گرویسمن، نیز یهودی است.
وقتی آقای پوتین گفت که حمله روسیه به هدف «نازی زدایی» از رهبری اوکراین است (نازیسم با اشاره به جنگ جهانی دوم یک توهین غیرقابل تصور در روسیه پنداشته می‌شود) آقای زلنسکی به سرعت ادعاهای رهبر روسیه را به سخره گرفت.
نویسنده: جیمز هوکوی | منبع: وال‌ستریت ژورنال | برگردان: اندیشکده اقتصادی افغانستان
