شما نیاز به یک ایده دارید. یک راهحل؛ یک راهحل خلاقانه جدید برای حل یک مشکل چالشبرانگیز اما چقدر احتمال دارد که به این ایده برسید؟ یک تست ساده ممکن است سطح خلاقیت شما را نشان بدهد.
تصویر زیر یک مکعب Necker است. تصویری که میتواند متناوبا دو تفسیر منحصربهفرد ارائه بدهد: یک مکعب رو به پایین و سمت چپ یا یک مکعب رو به بالا و سمت راست:
یک فرد به طور متوسط تقریبا باید ۱۲ سوئیچ مکعبی را در یک دقیقه درک کند. اگر من و شما فقط ۱۰ سوئیچ مکعبی را حس کردیم؛ خبر بدی برای ما است.
طبق مطالعهای که سال گذشته در نشریه Perception منتشر شد؛ اینکه هر چند وقت یک بار به نظر میرسد این مکعب دارد تغییر جهتگیری میدهد؛ با توانایی شما در ایجاد ایدههای خلاقانه در ارتباط با چیزی که روانشناسان «وظایف تفکر واگرا» مینامند؛ مرتبط است. نه فقط فکر کردن خارج از چارچوب، بلکه فکر کردن بدون چهارچوب: تولید ایده آزاد، خود به خود و غیرخطی. هرچه بیشتر «تغییر» کنید؛ خلاقتر کنید.
اگر در یک دقیقه، تعداد کمی تغییر حالت و جهت مکعب را احساس میکنید؛ شاید در لحظه نخست خبر بدی برای شما باشد ولی همهچیز از دست نرفته است. محققان دریافتند با صرف کمی زمان و خیره شدن به تصاویر مبهم، میتواند ذهن شما را خلاقتر کند.
در مورد این تصویر، برخورد با این واقعیت که یک تصویر میتواند در دو جهت باشد؛ «قشر کمربندی قدامی» شما را فعال میکند؛ ناحیهای از مغز که تضاد را تشخیص میدهد و مکانیسمهای کنترل شناختی را برای مقابله با آن فعال خواهد کرد.
درباره نوآوری، به نظر میرسد فعالسازی ذهن چیز خوبی است. تحقیقگران میگویند:
«برای تغییر بینشها در هر وضعیت مکعب و غلبه بر تعارض، ممکن است فرآیندها و ظرفیتهای شناختی یکسانی را درگیر کنیم. در واقع، ما متوجه شدیم که مشاهده یک معکب Necker میتواند بینش ما در حل مسئله را بهبود دهد و به تجربیات بیشتری در بینش ما منجر شود. شاید به این دلیل که مکعب Necker ظرفیتهای لازم برای وقوع بینش را درگیر میکند.»
این صحبتها به این معنی است که کمی گرم کردن ذهن با مکعب Necker، پیش از اینکه بخواهیم مشکلی را حل کنیم؛ میتوان به خلاقتر شدن ما کمک کند. به این دلیل که ممکن است شما را ترغیب کند کورکورانه دنبال یک رشته فکری حل مشکل یا عیبیابی ساده نروند و سراغ راهحلهای خارج از چارچوب باشید.
محققان این مطالعه مینویسند:
«شاید یکی از پیامدهای این مطالعه، موقعیتهایی که باعث تعارض جدید یا تعارض تجربه شده در طول فرآیند حل مسئله میشوند؛ یک لحظه بینشی مهم برای ما رقم بزنند. هنگامی که بین تفاسیر و مفروضات فعلی و تفاسیر و فرضهای دیگر تضاد ایجاد میشود؛ آنگاه فرصتی برای کنترل درگیری به وجود میآید و سعی میکنیم از پیچیدگی موجود کنارهگیری کرده و به یک دیدگاه بدیع برسیم. اگر خوششانس باشیم؛ این لحظه همان لحظه برتری ما است که میتوانیم راهحل را کشف کنیم و بگویم: آهان»
همه ما میتوانیم از این لحظههای ناب بیشتری در زندگی تجربه کنیم و بگوییم «آهان راهحل را کشف کردم.»