در 24 فبروری، روسیه به اوکراین حمله کرد و یکی از بزرگترین جنگها را پس از جنگ جهانی دوم در خاک اروپا آغاز کرد. این تهاجم نمایانگر باور مداوم روسیه است که اوکراین - بسیاری از جمهوریها و کشورهای اقماری وابسته به اتحاد جماهیر شوروی - همچنان خاک این کشور است. اما "شکوه سابق" روسیه درحقیقت چیست؟
از جمهوریهای سابق اتحاد جماهیر شوروی و ریاستهای اقماری آن، بسیاری به اتحادیه اروپا پیوستهاند و از نظر پوتین بیشتر «غربی» شدهاند و از ارزشهای روسیه دورتر شدهاند. از آن میان در نهایت، اوکراین نیز اخیراً به وضعیت نامزدی در اتحادیه اروپا درآمده است.
از ایجاد اتحاد جماهیر شوروی حالا یک قرن کامل گذشته است. از آن زمان تغییرات زیادی رونما شده است، و این زمانبندی تصویری چگونگی همسویی کشورهای داخل و نزدیک اروپا را در طول این ۱۰۰ سال نشان میدهد.
(برای بزرگنمایی دادهنمای بالا بروی عکس کلیک کنید)
اتحاد جماهیر شوروی (The USSR / Soviet Union)
اتحاد شوروی با نام رسمی «اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی/اشتراکی» (Union of Soviet Socialist Republics (USSR)) صد سال پیش در سال ۱۹۲۲ تشکیل شد و تقریبا ۷۰ سال بعد، در سال ۱۹۹۱ منحل شد. در اوج قدرت خود، خانه ۱۵ جمهوری، با بیش از ۲۸۶ میلیون نفر بود، و از اقیانوس آرام تا اوکراین امتداد داشت، و کنترل و نفوذ واقعی را در کشورهای غربی تا مرزهای آلمان شرقی داشت.
رهبران برجسته همچنین بر ظهور و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تأثیر گذاشتند، از تأسیس آن زیر فرماندهی ولادیمیر لنین تا انحلال اتحادیه در زمان میخائیل گورباچف. لتونی و لیتوانی از جمله اولین جمهوریهایی بودند که اقدام به استقلال کردند و آن سرآغاز فروپاشی اتحاد شوروی گردید.
در اینجا نگاهی میافگنیم به اینکه کدام کشورهای امروزی بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بودند:
کشور مدرن امروزی | نام تحت اتحاد جماهیر شوروی | تاریخ عضویت | تاریخ به دست آوردن استقلال |
---|---|---|---|
گرجستان | جمهوری سوسیالیستی شوروی گرجستان | 1922 | 1991 |
اوکراین | جمهوری سوسیالیستی شوروی اوکراین | 1922 | 1991 |
ارمنستان | جمهوری سوسیالیستی شوروی ارمنستان | 1922 | 1991 |
آذربایجان | جمهوری سوسیالیستی شوروی آذربایجان | 1922 | 1991 |
بلاروس | جمهوری سوسیالیستی شوروی بلاروس | 1922 | 1991 |
روسیه | جمهوری سوسیالیستی فدراتیو شوروی روسیه | 1922 | 1991 |
ازبکستان | جمهوری سوسیالیستی شوروی ازبکستان | 1924 | 1991 |
ترکمنستان | جمهوری سوسیالیستی شوروی ترکمنستان | 1924 | 1991 |
تاجیکستان | جمهوری سوسیالیستی شوروی تاجیکستان | 1929 | 1991 |
قرقیزستان | جمهوری سوسیالیستی شوروی قرقیزستان | 1936 | 1991 |
قزاقستان | جمهوری سوسیالیستی شوروی قزاقستان | 1936 | 1991 |
لیتوانی | جمهوری سوسیالیستی شوروی لیتوانی | 1940 | 1990 |
استونی | جمهوری سوسیالیستی شوروی استونی | 1940 | 1991 |
لتونی | جمهوری سوسیالیستی شوروی لتونی | 1940 | 1990 |
مولداوی | جمهوری سوسیالیستی شوروی مولداوی | 1940 | 1991 |
علاوه بر این، چندین کشور اقماری نیز وجود داشتند که به طور رسمی به اتحاد جماهیر شوروی ملحق نشده بودند، اما تحت نفوذ شدید شوروی قرار داشتند.
کشور مدرن امروزی | نام کشور در زمان اتحاد جماهیر شوروی |
---|---|
آلبانی | جمهوری خلق آلبانی |
لهستان | جمهوری خلق لهستان |
بلغارستان | جمهوری خلق بلغارستان |
رومانی | جمهوری خلق رومانی |
چک | جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی |
اسلواکی | جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی |
آلمان | آلمان شرقی (جمهوری دموکراتیک آلمان) |
مجارستان | جمهوری خلق مجارستان |
اسلوونی | جمهوری فدرال خلق یوگسلاوی |
کرواسی | جمهوری فدرال خلق یوگسلاوی |
صربستان | جمهوری فدرال خلق یوگسلاوی |
بوسنی و هرزگوین | جمهوری فدرال خلق یوگسلاوی |
مونته نگرو | جمهوری فدرال خلق یوگسلاوی |
مقدونیه شمالی | جمهوری فدرال خلق یوگسلاوی |
مغولستان | جمهوری خلق مغولستان |
امروزه هنوز برخی ازین کشورها با پوتین و روسیه در برابر اتحادیه اروپا همسو میشوند.
بلاروس، که گاهی به عنوان «آخرین دیکتاتوری اروپا» نیز شناخته میشود، با اوکراین و روسیه مرز مشترک دارد و ورود سربازان روسیه به اوکراین را تسهیل میکند. علاوه بر این، طبق گزارش پنتاگون، موشکهای روسیه از بلاروس بهسوی اوکراین پرتاب میشوند.
اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا رسما در سال ۱۹۹۳ تشکیل شد و دارای ۲۷ کشور عضو است. برخی از جمهوریهای سابق اتحاد جماهیر شوروی از جمله استونی، لتونی و لیتوانی اکنون بخشی از این اتحادیه هستند. آخرین عضوی که به آن پیوست، کرواسی در سال ۲۰۱۳ بود.
ریشه اتحادیه اروپا به «جامعه زغال سنگ و فولاد اروپا» بر میگردد که در سال ۱۹۵۲ با حضور ایتالیا، فرانسه، آلمان غربی و چند کشور دیگر تأسیس شد. در حال حاضر، شش کشور کاندید در مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا هستند - همه آنها به جز یکی از کشورهای اقماری شوروی سابق یا جمهوری های رسمی آن بودند:
- آلبانی
- مونته نگرو
- مقدونیه شمالی
- صربستان
- ترکیه
- اوکراین
- مولداوی
دلایل زیادی وجود دارد که کشورها برای پیوستن به اتحادیه اروپا رو میآورند: استفاده از یک ارز مشترک، جابجایی آسانتر کالاهای بازرگانی و افراد بین مرزهای ملی، و البته مصئونیت نظامی.
با این حال، در سال 2020، بریتانیا به طور رسمی از اتحادیه خارج شد که اولین کشوری در تاریخ است که چنین کاری را انجام داده است. در ادامه به معرفی هر کشور عضو اتحادیه اروپا میپردازیم.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا | سال عضویت | جمهوری اتحاد جماهیر شوروی سابق بود؟ | دولت ماهواره ای اتحاد جماهیر شوروی سابق بود؟ |
---|---|---|---|
اتریش | 1995 | خیر | خیر |
بلژیک | 1952 | خیر | خیر |
بلغارستان | 2007 | خیر | بله |
کرواسی | 2013 | خیر | بله |
قبرس | 2004 | خیر | خیر |
چک | 2004 | خیر | بله |
دانمارک | 1973 | خیر | خیر |
استونی | 2004 | بله | -- |
فنلاند | 1995 | خیر | خیر |
فرانسه | 1952 | خیر | خیر |
آلمان | 1952 | خیر | بله (آلمان شرقی) |
یونان | 1981 | خیر | خیر |
مجارستان | 2004 | خیر | بله |
ایرلند | 1973 | خیر | خیر |
ایتالیا | 1952 | خیر | خیر |
لتونی | 2004 | بله | -- |
لیتوانی | 2004 | بله | -- |
لوکزامبورگ | 1952 | خیر | خیر |
مالت | 2004 | خیر | خیر |
هلند | 1952 | خیر | خیر |
لهستان | 2004 | خیر | بله |
پرتغال | 1986 | خیر | خیر |
رومانی | 2007 | خیر | بله |
اسلواکی | 2004 | خیر | بله |
اسلوونی | 2004 | خیر | بله |
اسپانیا | 1986 | خیر | خیر |
سوئد | 1995 | خیر | خیر |
چشم انداز اوکراین
پردهی آهنی که پیشتر قاره اروپا را از لحاظ سیاسی و ایدئولوژیکی به دو نیم تقسیم میکرد، اکنون برداشته شده است. اما جنگ در اوکراین تهدیدی برای بسیاری از کشورهای اروپایی است، و کشورهایی مانند لهستان نسبت به شیوع تداعیات جنگ درگیری ابراز نگرانی کردهاند.
در اواخر ماه جون، شورای اروپا درخواست اوکراین برای پذیرش شتابزده به کاندیداتوری عضویت در اتحادیه اروپا را تأیید کرد، اما این فرآیند احتمالاً هنوز هم زمانبر خواهد بود - برای مثال، 10 سال طول کشید تا کرواسی رسماً با سرعت عادی به آن بپیوندد.
فراتر از نیازهای دیگر مانند حمایت نظامی، پیوستن به اتحادیه به پناهجویان از اوکراین اجازه مهاجرت و کار در سایر کشورهای اتحادیه اروپا را به راحتی ممکن میسازد.
منبع: ویژوال کاپیتالیست | برگردان: ا. عبیدی